Andrzej Chyra




Urodził się w 1964 roku. Aktor teatralny i filmowy. Studiował w warszawskiej Panstwowej Wyższej Szkole Teatralnej (PWST) na wydziale aktorskim i reżyserskim. Występował w stołecznym Teatrze Rampa oraz Scenie Prezentacje w DYSKRETNYM UROKU FAUNÓW Marta Crowleya w reżyserii Romualda Szejda (1992). Na Scenie Prezentacje grał równiez w OMDLAŁYM KONIU Francoise Sagan, BILLYM KŁAMCY Willisa Halla i Keitha Waterhouse'a oraz wieczorze piosenek francuskich ŻYCIE NA RÓZOWO. Grał w Teatrze Narodowym w NOCY LISTOPADOWEJ Wyspiańskiego w inscenizacji Jerzego Grzegorzewskiego (1997). Chyra próbował również sił w reżyserii - wystawił Z DZIEJÓW ALKOHOLIZMU W POLSCE (1994) w Teatrze Stara Prochownia oraz PRZEGRYŻĆ DŻDŻOWNICĘ (1997) Katarzyny Grocholi na Scenie Na Piętrze w Poznaniu. Rok później w Centrum Kultury Teatr w Grudziądzu przeniósł na scene KOCHANKA Harolda Pintera.

Aktor stał się rozpoznawalny dzięki drugoplanowej roli w filmie DŁUG w reżyserii Krzysztofa Krauzego, gdzie stworzył postać demonicznego Gerarda szantażującego dwóch młodych biznesmenów. Wystąpił również w KOLEJNOŚCI UCZUĆ Radosława Piwowarskiego, WIELKICH RZECZACH Krauzego, filmie PIENIĄDZE TO NIE WSZYSTKO Juliusza Machulskiego i niskobudżetowym KALLAFIORRZE Jacka Borcucha.

Po sukcesach kinowych Chyra wrócił do teatru. "Teatr zawsze traktowałem jako miejsce najpełniej realizujące aktora. Myślę, że kiedy dostaje się interesującą propozycję teatralną, przyjęcie takiej roli jest wręcz zawodowym obowiązkiem" - wyjaśniał aktor przed premierą BARBARZYŃCÓW Gorkiego przygotowaną przez Agnieszkę Glińską w Teatrze Współczesnym w Warszawie. "Jako inżynier Czerkun, z włosami 'rudymi jak pochodnia' - równie odważny i bezkompromisowy co bezwzględny - swietnie wypadl Andrzej Chyra" - zachwycał się rola Chyry recenzent "Rzeczpospolitej".

Wkrótce aktor potwierdził swą doskonałą formę, grając Dionizosa w BACHANTKACH Eurypidesa przeniesionych na scenę Teatru Rozmaitości przez Krzysztofa Warlikowskiego oraz Christiana w UROCZYSTOŚCI Thomasa Vinterberga i Morgensa Rukova w reżyserii Grzegorza Jarzyny.

"Niekontrolowaną potęgę, ukrytą pod groteskowym przebraniem, czuje się w postaci Dionizosa granego przez Andrzeja Chyre. To kapryśny chłopiec, który pytany o dionizyjskie rytuały, odpowiada w tonie: 'Wiem, ale nie powiem'. Ale na początku spektaklu nie ma chłopca, jest zwierzę - Chyra stoi tyłem do widowni i wypowiada słowa prologu, bełkocząc, jakby dopiero uczył się ludzkiej mowy. Magnetyczna siła Dionizosa przyciąga nawet jego największego wroga Penteusza (Jacek Poniedziałek). Penteusz jest gotów przebrać się za kobietę i czołgać po ziemi, byle Dionizos pokazał mu sekretne rytuały. Ich walka jest jak miłosny uścisk. Chyra w tym spektaklu to demon, który prowadzi do zguby, nie chciałbym spotkać go na swojej drodze." (Roman Pawłowski, "Gazeta Wyborcza")

Ważniejsze filmy:
2004 Tulipany
2003 Defekt
2003 Ono
2003 Pogoda na jutro
2003 Powiedz to, Gabi
2003 Siedem przystanków na drodze do Raju
2003 Symetria
2002 Policja
2002 Tam, gdzie żyją Eskimosi (Where Eskimos Live)
2002 Zmruż oczy
2001 Pieniądze to nie wszystko
2001 Wiedzmin
2000 Kallafiorr
1999 Dług
1993 Kolejność

Wazniejsze nagrody:
1999 - Nagroda dla najlepszego aktora w filmie DŁUG na 24. FESTIWALU POLSKICH FILMÓW FABULARNYCH w Gdańsku
2000 - Polski Orzeł za najlepszą męską rolę drugoplanową w filmie DŁUG

Opr. na podstawie materiałów Instytutu Adama Mickiewicza