Jeden z najwybitniejszych
polskich aktorow teatralnych, telewizyjnych i filmowych.
W roku 2002, w dramacie polityczno-obyczajowym Wojciecha
Wojcika Tam i z powrotem
wspaniale zagrał lekarza, byłego akowca, usiłującego w czasach
PRL wyjechać na Zachód. W świeżej pamięci mamy również jego
komiczny popis w filmie Jacka Bromskiego "To ja, złodziej"
i dramatyczne epizody z Przedwiośnia
Filipa Bajona oraz z biograficznego fresku Jerzego Antczaka
"Chopin. Pragnienie miłości". Oglądaliśmy go też
w Weiserze Wojciecha
Marczewskiego.
Na dużym ekranie Janusz Gajos zadebiutował na trzecim roku
studiów na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły
Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, w dramacie
społeczno-psychologicznym Janysza Weycherta "Obok
prawdy" (1964). W tym samym roku zagrał w "Panience
z okienka" Marii Kaniewskiej. Na ekranach telewizyjnych
zobaczyliśmy go rok później w roli Janka Kosa, w serialu
wojennym Konrada Nałęckiego "Czterej pancerni i
pies". Został wówczas okrzyknięty najpopularniejszym
aktorem polskim. Uwielbiana przez telewidzów rola Janka
stała się legendą, lecz jednocześnie etykietą przyklejoną
młodemu aktorowi.
Tytułowa rola w komedii "Milioner" przyniosła
Gajosowi pierwszą poważną nagrodę na FPFF w Gdańsku w 1977
roku. Wtedy też odnotował drugoplanowy, ale udany występ
w "Limuzynie Dajmler Benz" Filipa Bajona.
W 1980 roku, w Kontrakcie
Krzysztofa Zanussiego, ponownie ujawnił poczucie satyry
i komizmu, zaś w rok później powtórzył gdański sukces dzięki
wstrząsającej kreacji w telewizyjnym "Wahadełku"
Bajona.
W głośnym, zrealizowanym w 1981 roku, ale przez siedem lat
objętym zakazem wyświetlania "Przesłuchaniu"
Ryszarda Bugajskiego, Gajos wcielił się w brutalnego ubeka
z czasów stalinowskich. Dopiero w 1989 roku, po "odblokowaniu"
filmu, otrzymał za tę rolę na przeniesionym już wtedy do
Gdyni FPFF. W rok później, aktorskim popisem w roli cenzora
w "Ucieczce z kina wolnosć" zapewnił sobie
kolejną nagrodę na FPFF.
Lata 90. to okres wybitnych aktorskich osiągnięć Gajosa.
Artysta sięgnął po nie m.in. w "Psach"
Władysława Pasikowskiego, "Szwadronie"
Juliusza Machulskiego, "Trzech kolorach.
Białym" Krzysztofa Kieślowskiego , "Łagodnej"
Mariusza Trelińskiego, w filmach Janusza Zaorskiego
"Piłkarski poker" i "Szczęśliwego
Nowego Jorku", a także w sensacyjnej komedii Mateusza
Dutkiewicza "Fuks".
Reżyser Zemsty, Andrzej Wajda, powierzył Gajosowi
niewielką rolę w "Człowieku z żelaza"
(1981), zaś w roku 2000 - główną w spektaklu telewizyjnym
"Bigda idzie!!!", zagraną brawurowo.
Janusz Gajos stworzył wiele niezapomnianych kreacji na scenie,
m.in. w takich sztukach jak "Baal" Bertolda
Brechta, "Wujaszek Wania" Antoniego Czechowa,
"Ławeczka" Aleksandra Gelmana, "Msza
za miasto Arras" według powieści Andrzeja Szczypiorskiego,
"Makbet" Williama Szekspira (rola tytułowa),
czy "Simpatico" Sama Sheparda. Gajos jest
obecnie aktorem Teatru Powszechnego w Warszawie.
Do legendy Teatru Telewizji
przeszła rola, którą Janusz Gajos zagrał w spektaklu wyreżyserowanym
przez Kazimierza Kutza "Opowieści Hollywoodu".
Nie ustępowała jej inna kreacja ze szklanego ekranu w
sztuce "Przedstawienie Hamleta we wsi Głucha Dolna".
Janusza Gajosa uhonorowano m.in. dwoma "Wiktorami"
(1987,1993), jednym "Super Wiktorem" (1994),
dwiema "Złotymi Kaczkami" (1991,1992) oraz
dwiema "Srebrnymi Maskami" (1966, 1996).